Andrzej Wajda w Nowym Jorku: Przegląd filmów i wizyta Martina Scorsese

Centrum Kultury Filmowej zaprasza amerykańską publiczność na przegląd największych dzieł Andrzeja Wajdy, który odbędzie się w dniach 27-31 maja w Nowym Jorku. Gościem specjalnym wydarzenia będzie Martin Scorsese, który 28 maja odbierze medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” przyznawany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i wygłosi wprowadzenie do filmu „Popiół i diament”. W 2025 roku mija 25 lat od przyznania Andrzejowi Wajdzie honorowego Oscara za całokształt twórczości – wyróżnienia, które potwierdziło jego status jednego z najważniejszych reżyserów w historii światowego kina.

Podczas jubileuszowego 20. Festiwalu Polskich Filmów w Nowym Jorku Centrum Kultury Filmowej zaprasza amerykańską publiczność na pokazy największych i najciekawszych dzieł Andrzeja Wajdy oraz na panel dyskusyjny z udziałem polskich i amerykańskich ekspertów. Istotnym elementem wszystkich spotkań będzie refleksja nad aktualnością tematów podejmowanych przez Wajdę – wolności, demokracji, zaangażowania obywatelskiego – oraz ich znaczeniem we współczesnym świecie. 

Gościem specjalnym Gali Otwarcia, która odbędzie się 28 maja w Directors Guild of America Theater w Nowym Jorku, będzie Martin Scorsese, który wygłosi wprowadzenie do filmu „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

Martin Scorsese w wywiadzie dla brytyjskiego magazynu „Sight & Sound” wskazał „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy jako jeden ze swoich ulubionych filmów.

„Ten film zrobił na mnie ogromne wrażenie. Zobaczyłem go w 1961 roku, gdy studiowałem na Washington Square Collage. Zacząłem wtedy wierzyć, że w jakiś sposób sam będę w stanie tworzyć filmy” – powiedział. Scorsese i Wajda spotkali się w 2011 roku. Polski reżyser wręczył wówczas nowojorczykowi oryginalny storyboard z ostatniej sceny „Popiołu i diamentu”. Martin Scorsese odbierze medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” nadawany osobom szczególnie wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.

„Jestem dumna i szczęśliwa, że w tak wyjątkowym momencie – 25 lat po wręczeniu Andrzejowi Wajdzie Honorowego Oscara i w przededniu Roku Andrzeja Wajdy – możemy zaprezentować amerykańskiej publiczności najpiękniejsze i najważniejsze filmy naszego patrona” – mówi Joanna Rożen-Wojciechowska, dyrektorka Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy.

„Szczególną radość sprawia nam obecność pana Martina Scorsese, wielkiego admiratora twórczości Wajdy, który wielokrotnie podkreślał, że czerpał z niej inspirację. Nie potrafię wyobrazić sobie lepszego momentu na wręczenie mu medalu >>Zasłużony Kulturze Gloria Artis<< niż ten wyjątkowy wieczór, podczas którego wysłuchamy jego wprowadzenia do ulubionego filmu – >>Popiół i diament<< – i wspólnie obejrzymy to arcydzieło. Projekt >>25-lecie Oscara dla Andrzeja Wajdy<< to zwieńczenie naszych wieloletnich starań, efekt owocnej współpracy z licznymi partnerami i jednocześnie próba generalna przed przyszłorocznymi obchodami setnych urodzin Andrzeja Wajdy w Warszawie” – dodaje Rożen-Wojciechowska.

Projekt „25-lecie Oscara dla Andrzeja Wajdy” to opowieść o twórczości, która przekracza granice kulturowe i czasowe, o artyście, który poprzez język kina budował mosty porozumienia, a także o wartościach, które – tak jak jego filmy – są dziś równie ważne, jak w chwili ich powstania. Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy pielęgnuje pamięć o twórczości i upowszechnia dziedzictwo wybitnego reżysera, którego nazwisko wymieniane jest obok Bergmana, Felliniego czy Kurosawy, a którego dzieła do dziś inspirują twórców takich jak Martin Scorsese, Steven Spielberg czy Francis Ford Coppola.

Kontynuacja projektu będzie miała miejsce jesienią w Los Angeles i w 2026 roku w Warszawie. Będziemy obchodzić wówczas setną rocznicę urodzin Andrzeja Wajdy – rok 2026 został ogłoszony przez Senat Rzeczpospolitej Rokiem Andrzeja Wajdy.

PRZEGLĄD FILMÓW WAJDY NA FESTIWALU POLSKICH FILMÓW W NOWYM JORKU
27-31 MAJA 2025

WTOREK, 27 MAJA
Scandinavia House, 58 Park Ave, New York, NY. 10016
17:00 – Otwarcie festiwalu
18:00 – Kanał (1957), reż. Andrzej Wajda – 1 godz. 31 min.| Wprowadzenie: dr Rafał Syska
19:40 – Filmy Andrzeja Wajdy – panel dyskusyjny z prof. Annette Insdorf (Columbia University) i Rafałem Syską (Uniwersytet Jagielloński). Moderacja: Grzegorz Skorupski. Wprowadzenie: Joanna Rożen-Wojciechowska (CKF). Keynote: Katarzyna Ślesicka (CKF).

ŚRODA, 28 MAJA
DGA New York Theater, 110 West 57 St. New York, NY 10019
19:15 – Popiół i diament (1958), reż. Andrzej Wajda – 1 godz. 43 min | Wprowadzenie: Martin Scorsese

CZWARTEK, 29 MAJA
Scandinavia House, 58 Park Ave, New York, NY. 10016
17:30 – Wszystko na sprzedaż (1969), reż. Andrzej Wajda – 1 godz. 45 min | Wprowadzenie: dr Rafał Syska. Spotkanie z aktorką Małgorzatą Potocką.
20:15 – Ziemia obiecana (1975), reż. Andrzej Wajda – 2 godz. 50 min | Wprowadzenie: prof. Annette Insdorf

PIĄTEK, 30 MAJA
Scandinavia House, 58 Park Ave, New York, NY. 10016
18:15 – Katyń (2007), reż. Andrzej Wajda – 2 godz. 1 min | Wprowadzenie: dr Rafał Syska

SOBOTA, 31 MAJA
Scandinavia House, 58 Park Ave, New York, NY. 10016
13:30 – Człowiek z żelaza (1981), reż. Andrzej Wajda – 2 godz. 26 min | Wprowadzenie: dr Rafał Syska

Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy to warszawska instytucja zajmująca się filmem, realizująca ważne zadania związane z upowszechnianiem kultury i edukacją filmową. Organizujemy projekcje i dyskusyjne kluby filmowe, koncerty muzyki filmowej, wystawy, warsztaty dla dzieci i młodzieży, panele i konferencje, tworzymy programy edukacyjne oraz serwis Film Nest dla nauczycieli, edukatorów, animatorów oraz rodziców, którzy szukają mądrych i ciekawych treści dla swoich uczniów i dzieci. Działamy w Alejach Ujazdowskich 20, a w 2026 roku otworzymy ponownie kino Tęcza na Żoliborzu.

Zachęcamy twórców do tworzenia filmów dokumentalnych dla dzieci i młodzieży w ramach programu SKOK W DOK. Laboratorium Pomysłów Dokumentalnych, producentówi nadawców telewizyjnych, fundusze filmowe, dystrybutorów, do ich realizacji i wprowadzania na rynek (poprzez pitchingi i Forum Filmu Dokumentalnego dla Młodej Widowni organizowane corocznie podczas festiwalu Millenium Docs Against Gravity), nauczycielii rodziców do wykorzystywania takich filmów w edukacji (udostępniamy filmy i materiały edukacyjne, organizujemy warsztaty i kursy). Jesteśmy organizatorem Festiwalu Filmów Dokumentalnych dla Młodej Widowni LET’S DOC.

Film Nest to serwis edukacyjny dla nauczycieli, edukatorów, animatorów oraz rodziców, którzy szukają mądrych i ciekawych treści dla swoich uczniów i dzieci. Redefiniuje edukację filmową w Polsce. Oferuje bogaty zasób narzędzi edukacyjnych, które wspierają rozwój młodych ludzi. Łączy edukację o filmie i mediach audiowizualnych z edukacją poprzez film. Tworzy miejsce sprzyjające krytycznemu myśleniu, empatii i otwartości – kluczowym wartościom nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego.

Źródło informacji: Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy