Trwający szczyt World For Ukraine zgromadził ponad 1000 osób, w tym przedstawicieli rządów i samorządów, organizacji pozarządowych oraz przedsiębiorców, którzy dyskutowali na temat obecnych potrzeb oraz przyszłości Ukrainy w G2A Arenie w Rzeszowie-Jasionce. Jednym z najczęściej przewijających się w trakcie pierwszego dnia rozmów aspektem była integracja uchodźców oraz elementy prowadzące do tworzenia i rozwijania społeczeństwa obywatelskiego, zarówno w Polsce, jak i w Ukrainie.

Jak wskazują uczestnicy wydarzenia, trwający kryzys związany z wojną w Ukrainie nie jest stanem przejściowym, lecz początkiem kształtowania społeczeństwa obywatelskiego w formie zupełnie innej niż dotychczasowa. Jedną z jego podstaw powinno być angażowanie jak największej liczby mieszkańców do współpracy na różnych polach i płaszczyznach.

„Nie posiadałem takich doświadczeń, ani nie uczono mnie, że w XXI wieku będziemy mieli wojnę. Nie wiedziałem, czy zgodnie z szacunkami organizacji międzynarodowych przez Polskę faktycznie przejdzie 7 milionów uchodźców, ale zastanawiałem się, jak zarządzić tak skomplikowanym procesem, jeśli w moim mieście pojawią się choćby 2 miliony nowych osób. Nastawiliśmy się na pomoc i w pewnym momencie to zaczęło bardzo sprawnie działać – wolontariusze byli bardzo aktywni i zaangażowani, ludzie nieustannie dostarczali produkty, których w danym momencie potrzebowano. W trakcie pierwszych dni ucieczki przed wojną obserwowaliśmy wiele ludzkich dramatów, a Rzeszów z dnia na dzień zmienił się z monokulturowego miasta w miejsce spotkań wielu kultur i narodowości. Postrzegam to jako ogromną szansę, ale należy o tym mówić i to tłumaczyć” – mówił Konrad Fijołek, Prezydent miasta Rzeszów.

Jednym z kluczowych wniosków wynikających z pierwszego dnia wydarzenia była potrzeba tworzenia lokalnych strategii integracji uchodźców, opartej na rozmowach na temat ich problemów i oczekiwań. Takie działania nie tylko przynoszą realną pomoc, ale również tonują możliwe napięcia na tle emigranckim czy narodowościowym.

„Pomoc humanitarna jest najpełniejsza, jeśli zawiera elementy wsparcia i integracji. Warsztaty i spotkania związane z integracją nowych mieszkańców Przemyśla, jak nazywamy uchodźców, okazały się świetnym pomostem pomiędzy ludźmi. Pozwala to na spotkanie, poznanie się i wzajemnie zrozumienie. Wiele z tych osób mówi, że to dla nich rodzaj wsparcia psychicznego, a także szansa na zachowanie kultury ukraińskiej” – podkreślał Igor Horków, przewodniczący Związku Ukraińców w Polsce, Oddział w Przemyślu.

Ważnym elementem prowadzonych działań pomocowych jest również tworzenie mechanizmów sprawnej współpracy międzysektorowej, opartej na wysokich standardach pomocy humanitarnej.

„Ukraina chce stworzyć państwo dostępne i to jest świetna idea. Nasza pomoc powinna opierać się na rozwijaniu tamtejszego społeczeństwa obywatelskiego – trzeba szkolić ludzi z Ukrainy, szczególnie to młode pokolenie, które jest bardzo proeuropejskie. Trzeba z tego skorzystać, jednak wcześniej dać im wiedzę” – dodał Konrad Fijołek, prezydent miasta Rzeszów.

Prelegenci zgadzali się również ze stwierdzeniem, że pomoc ofiarom wojny w Ukrainie powinna koncentrować się przede wszystkim na wsparciu Ukraińców w odbudowie ich kraju.

„Odbudowaliśmy już 350 budynków w Ukrainie i to daje ludziom i pracę, i nadzieję. Jeśli czekacie na zakończenie wojny, by zacząć działać, cofniecie skutki tego, co osiągnęliśmy. Postawienie wielkich wieżowców może zaczekać, ale nie trzeba czekać na koniec wojny, żeby odbudować nawet 80% infrastruktury. Trzeba dać nadzieję Ukraińcom, szczególnie że działają trzy razy szybciej od innych narodów, bo mają do tego motywację” – zaznaczał Michael Capponi, założyciel i prezes Global Empowerment Mission.

Jednym z głównych założeń działań pomocowych jest prowadzenie ich zgodnie z wysokimi standardami etycznymi. Właśnie dlatego w trakcie wydarzenia przyjęto Code of Conduct – międzynarodowy kodeks postępowania dla organizacji działających w Ukrainie.

„Spotykamy się na World For Ukraine, bo ciąży na nas odpowiedzialność, aby wprowadzać zmiany teraz i działać jak najszybciej. Kodeks postępowania jest bardzo ważny, ponieważ jesteśmy od siebie nawzajem zależni – mamy sektor prywatny, NGOsy, sektor publiczny oraz wszelkie formy organizacyjne na poziomach krajowych czy regionalnych. Wiele organizacji, które przybyły w tym roku do Ukrainy, wyraziło zaskoczenie tym, że sektor organizacji pozarządowych jest u nas bardzo rozwinięty i scyfryzowany. Teraz musimy go rozwijać i tworzyć kodeksy etyczne, bo jesteśmy w bardzo złożonej przestrzeni, ale musimy się porozumiewać i nawzajem szanować. Dobre zarządzanie jest przeciwieństwem korupcji” – mówiła Dora Chomiak, CEO Razom for Ukraine.

Na gali wieńczącej pierwszy dzień wydarzenia wyróżniono Brocka D. Biermana, dyrektora generalnego Ukraine Focus oraz Ukraińskie Towarzystwo Psychologiczne (National Psychology Association of Ukraine) za wyjątkowe wsparcie dla milionów osób cierpiących z powodów urazów psychicznych spowodowanych rosyjską agresją na Ukrainę. Podpisano również partnerstwa miast Rzeszowa i Lwowa w zakresie wspierania Amp futbolu, czyli piłki nożnej rozgrywanej przez zawodników po amputacjach kończyn, co stanowić będzie bardzo ważny element aktywizacji weteranów wojennych. Dodatkowo, podczas gali Fundacja W4UA otrzymała podziękowania za swoją działalność z rąk Oleha Kutsa, Konsula Generalnego Ukrainy w Lublinie. Galę zwieńczył pokaz nagradzanego filmu „Freedom on Fire: Ukraine’s Fight for Freedom”, dokumentującego pierwsze miesiące wojny w Ukrainie. Po pokazie w dyskusji wziął udział reżyser filmu, Evgeny Afineevsky.

Trwa właśnie drugi dzień wydarzenia, który poza zagadnieniami odbudowy poruszać będzie tematy związane ze zdrowiem psychicznym i dezinformacją. Transmisja na żywo dostępna jest pod linkiem: https://www.youtube.com/live/V0CCmOdUECs?si=9wgcnE0TZGRq6A0p 

Źródło informacji: Fundacja World for Ukraine