Każda rodzina może doświadczać trudności nawet w prostych sprawach. Napięte relacje i ciągłe kłótnie zaburzają funkcjonowanie rodziny. Gdy osoby mieszkające razem, niezależnie ilu jest członków rodziny, doświadczają wewnętrznych konfliktów, rzutujących na cały system rodzinny, może się przydać terapia rodzinna. Jaka jest definicja terapii rodzinnej? Kiedy może wam się przydać psycholog rodzinny? Na co kładzie nacisk terapeuta i jakie są metody prowadzenia terapii rodzinnej? Jak dokładnie wygląda psychoterapia rodzinna i ile trwa? Gdzie szukać pomocy, gdy w rodzinie da się zauważyć problem?
Psychoterapia rodzin – czym jest i kiedy przeprowadzić terapię rodzinną?
Członkowie rodziny, niezależnie od swojego statusu, wpływają na relacje z innymi. Terapia rodzinna zakłada, że rodzina tworzy system, w którym problemy i jej członkowie są skorelowane. Jeśli jakąś trudność doświadcza jeden członek rodziny, odczuje to cały system. Wobec tego, psycholog poznaje cały system, relacje między członkami rodziny, a także problemy poszczególnych jej członków. Jedynie poznając wszystkie składowe, można sprawić, aby cała rodzina uzyskała dobrą pomoc. W tym celu, także wszyscy członkowie rodziny powinni wziąć udział w terapii.
Pewną odmianą terapii rodzinnej jest terapia par, obejmująca małżonków czy partnerów.
Problemy z jakimi zmaga się rodzina mogą być różnorodne. Terapia może obejmować dowolny kryzys w relacjach. Mówimy tu o takich sytuacjach, gdy następuje śmierć bliskiej osoby, kryzys życiowy np. poważna choroba czy alkoholizm któregoś członka rodziny lub kilku z nich, nagłe zmiany np. konieczność nagłej zmiany otoczenia, problemy wychowawcze, zaburzenia osobowości np. zaburzenia odżywiania lub zaburzenia lękowe.
Problematyczne mogą być relacje wzajemnych kontaktów. Problemy w komunikacji, brak więzi i zrozumienia, ciągłe kłótnie, zachowania autodestrukcyjne, trudności w porozumieniu małżonków.
Na całość sytuacji rodzinnej wpływają zatem powody obiektywne i zewnętrzne, jak również wewnętrzne konflikty i problemy, poszczególnych jej członków.
Różne metody pracy terapeutycznej
Z rodziną, psycholog rodzinny może pracować, wykorzystując różne metody. Możliwa jest np. psychoanalityczna terapia rodzinna, behawioralna terapia rodzinna, komunikacyjna terapia rodzinna, terapia rodzinna strukturalna oraz terapia rodzinna bazująca na doświadczeniu.
Terapia psychoanalityczna przyjmuje, że źródłem problemów w rodzinie są aspekty wewnątrzpsychiczne, każdego z poszczególnych członków rodziny. Celem jest zatem poznanie osobowości i skupienie na teraźniejszości, a nie wyobrażonej przeszłości.
Terapia bazująca na doświadczeniu respektuje odrębność każdego członka rodziny i uczy wrażliwości i otwartości na innych, a także wyrażania swoich potrzeb.
Terapia behawioralna zakłada, że problemy całości wynikają z dysfunkcji dominującej. Celem jest poprawa komunikacji, mówienie o swoich uczuciach.
Terapia komunikacyjna analizuje sposoby komunikacji w rodzinie, a celem jest zmiana wzorców, które wprowadzają do niej dysfunkcje.
Terapia strukturalna natomiast pojmuje rodzinę za strukturę, w której problem pojawia się wtedy, gdy nie umiemy się dostosować do zmian. Celem terapii jest zmiana, obejmująca m.in. naukę radzenia sobie z konfliktami.
Na czym polega terapia rodzinna? Jak wygląda spotkanie?
Każda terapia rodzinna dopasowywana jest do indywidualnych potrzeb danej rodziny. Oczywiście, głównym celem terapii jest ustąpienie problemu, ale szczególnie ważne jest wpłynięcie na poprawę komunikacji.
Terapia jest cykliczna i obejmuje wszystkich członków rodziny. Każdy z uczestników może się swobodnie wypowiadać, a spotkanie prowadzi jeden lub dwóch psychoterapeutów.
Pierwsze spotkanie to zwykle wyjaśnienie zasad, panujących na terapii, wyznaczenie celu i nakreślenie problemów. Sama sesja trwa zwykle 90 min i powtarzana jest co 2-3 tyg. Nie zawsze na każdej sesji niezbędna jest obecność wszystkich jej członków (jest to konieczne na pierwszym spotkaniu), gdyż z czasem, psycholog może uznać, że potrzebna będzie intensywniejsza praca z poszczególnymi członkami np. rodziców z dziećmi czy samych małżonków.
Jeśli czujesz, że potrzebna jest terapia dla waszej rodziny, możecie skorzystać zarówno z pomocy prywatnej jak i tej refundowanej. W drugim przypadku, należy mieć jednak skierowanie od lekarza rodzinnego.
Artykuł Gościnny
