Rodzicie, wychowawcy, lekarze i psychologowie – wszyscy poszukują odpowiedzi na jedno pytanie – jak rozwiązać współczesne problemy dzieci i młodzieży? Fala depresji, agresji w sieci i w „realu”, problemy z socjalizacją, konsumpcjonizm, otyłość i znacząco podwyższone ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne wśród najmłodszych, to rzeczywistość, z którą mierzymy się codziennie. Wszyscy z niepokojem patrzą na najnowszą generację ludzi – czy przyszłe społeczeństwo, z tak głębokimi i powszechnymi problemami, będzie w stanie budować zrównoważony świat? Co jest najbardziej zaskakujące w naszych obawach to fakt, że lekarstwo do rozwiązania większości problemów dzieci i młodzieży mamy wszyscy w zasięgu ręki. Łatwe, dostępne i bezpieczne w użyciu od najmłodszych lat.
O korzyściach wynikających z uprawiania systematycznej aktywności ruchowej nie trzeba nikogo przekonywać. Często jednak zapominamy, że sport to nie moda czy forma lansu – to najbardziej naturalna potrzeba człowieka. Człowieka, który przez zmiany cywilizacyjne oddalił się od swojej natury. Nasze ciała stworzone są do ruchu. Chodzenie, bieganie, wspinanie się i skakanie to czynności, które każdy organizm wykonuje spontanicznie i automatycznie. Wystarczy spojrzeć na rozwój małych dzieci, które nieprzymuszenie dążą do zdobywania i korzystania z tych umiejętności.
Oczywiście w pewnym momencie każdy rodzić umiera ze strachu, gdy malec „rozwija” się we wspinaczce po meblach lub sprincie po chodniku, nie zważając na zagrożenia. To jednak nasza natura, która w przeszłości stanowiła o przetrwaniu gatunku. Wciąż jesteśmy tym samym homo sapiens, który aby przeżyć musiał uniknąć zagrożenia i zdobyć pokarm, wykorzystując swoją sprawność fizyczną. Dzieli nas tylko kilka tysięcy lat historii i fakt, że obecnie praktycznie nie korzystamy z możliwości, jakie daje nam nasze ciało. Fizjologicznie w naszych organizmach nie nastąpiły praktycznie żadne znaczące zmiany.
Obecnie w większości poruszamy się z punktu A do B samochodami, drastycznie zmieniliśmy dietę, spędzamy dominującą większość dnia w pozycji siedzącej a nasze oczy i mózgi atakowane są niesamowitą ilością bodźców, płynących głównie z elektroniki. Nawet najprostsze czynności coraz częściej cedujemy na maszyny lub innych ludzi. Aktywność fizyczna ogranicza się do niezbędnego minimum. W tym duchu wzrasta młode pokolenie, które od wczesnej młodości ma zagłuszane naturalne potrzeby i nie potrafi odnaleźć równowagi w otaczającym świecie.
Tu na ratunek przychodzi sport. Niestety przez wspomniane wcześniej zmiany aktywność fizyczna dla wielu ludzi stała się zbyt mało atrakcyjna, wymagająca wysiłku, zaangażowania i czasu. Ten problem zauważają organizacje rządowe i międzynarodowe, tworząc programy skupione na promocji sportu wśród dzieci i młodzieży. Jedną z organizacji jaka od ponad 30 lat zaangażowana jest w upowszechnianie aktywności i tworzenie zdrowych nawyków jest Fundacja Orły Sportu.
„Niezależnie od dyscypliny, korzyści płynące ze spotu są bezcenne. – mówi prezes Fundacji Orły Sportu Rafał Wosik. – Aby zachęcić dzieci do działania stawiamy zarówno na atrakcyjne i mało znane aktywności, jak na przykład baseball, ale również popularne i łatwo dostępne, jak piłka ręczna czy siatkówka”.
To właśnie projekt związany z piłką ręczną jest sztandarowym wydarzeniem organizowanym przez Fundację. Już trzeci rok z rzędu mogliśmy podziwiać rozgrywki pomiędzy dziećmi z prawie całej Polski. Miłośników piłki ręcznej nie trzeba przekonywać o jej zaletach i atrakcyjności. To dyscyplina łatwo dostępna i prosta w nauczaniu. Jako gra wymagająca współdziałania w zespole posiada znakomite walory wychowawcze. Jej podstawy motoryczne oparte są na naturalnych czynnościach ruchowych człowieka, takich jak bieganie, skakanie czy rzucanie, co rozwija zdolności morfo – funkcjonalne organizmu.
To nie koniec zalet „szczypiorniaka”. Wysoka dynamika gry, możliwość zaspokojenia potrzeby „wyżycia się” ruchowego dziecka, pobudzenie procesów myślowych, koncentracja na zadaniu, motywacja do działania, to wszystko bezsprzecznie w bardzo silny sposób wpływa na formę fizyczną i psychiczną młodego człowieka. Co więcej, gry zespołowe skutecznie uspołeczniają, ułatwiają nawiązywanie kontaktów i przyjaźni oraz uwrażliwiają na potrzeby i zróżnicowane możliwości innych osób. Sporty drużynowe stymulują do rywalizacji ale też do samodyscypliny, zachowań w duchu fair play i przestrzegania zasad. Często w trakcie rozrywek czy treningów pojawia się okazja do pomocy i empatii oraz wspólnego przeżywania sukcesów i porażek. To też możliwość porównania siebie na tle innych zawodników, budowania realistycznej samooceny oraz motywowania do samodoskonalenia. Możliwość wspólnej walki o sukces daje też silne poczucie sprawczości. Należy przy tym podkreślić, że w procesie wychowania sportowego wydobycie jego zalet zależy od wielu, wzajemnie powiązanych ze sobą czynników oraz uwarunkowań personalnych. Odpowiednio prowadzone treningi, uważność i praca trenera są kluczowym elementem pozwalającym na czerpanie walorów płynących z aktywności.
„Trener musi być dla dzieci autorytetem. – mówi Rafał Wosik – To właśnie szacunek i podziw ale też zaufanie do trenera buduje odpowiednie postawy i nawyki. Na naszym turnieju >>Ręczna na Orliku 2022<< mogliśmy obserwować interakcję zawodników i ich opiekunów. Najlepsze drużyny prowadzone są przez mądrych i świadomych sportowych pedagogów, którzy poza nadzorem nad procesem treningowym, dbają o tworzenie silnych relacji i odpowiednią komunikację w drużynie – dodaje.
Jak zatem wspierać dziecko poprzez sport? Przede wszystkim pozwolić od samego początku aby jego rozwój fizyczny odbywał się w naturalny sposób. Możemy wspierać ten proces pozwalając młodemu człowiekowi doskonalić swoje umiejętności. Treningi w kierunku piłki ręcznej możemy rozpocząć w wieku 5-6 lat, kiedy to budujemy koordynację i zręczność przez gry i zabawy z piłką, bieganie i skakanie. Wraz ze zwiększaniem się zwinności, świadomości ciała i lepszą motoryką wprowadzane są kolejne elementy ruchowe i taktyczne gry. Prawdziwa piłka ręczna zaczyna się już w wieku ok.11 lat. To właśnie tą grupę wiekową obserwować można było w Kielcach podczas turnieju „Ręczna na Orliku 2022”. W tym wieku zawodnicy posiadają umiejętności pozwalające na opanowanie ciała i emocji oraz stawienie czoła prawdziwej rywalizacji. Wciąż w grze chodzi o dobrą zabawę i przygodę ale też o zdobycie niezwykłego doświadczenia budującego silnego i zdrowego człowieka.
Projekt Ręczna na Orliku 2022 dofinansowany jest ze środków budżetu państwa, których dysponentem jest Ministerstwo Sportu i Turystyki.
Źródło informacji: Fundacja Orły Sportu